Hoxe tócame escribir sobre o que non se debe, sobre España e Madrid, así que xa puxen o casco. En canto aos meus mortos, eses xa saben dabondo en que país vivo e están afeitos.
É certo que o sistema político de alternancia bipartidista está en crise e non sabemos como se reformulará, pero non podemos saber até que punto haberá cambios profundos, por agora só hai enquisas e conxecturas, pero o que é seguro é que a pretensión catalá de ter Estado propio é o verdadeiro desafío concreto e directo ao Estado tal como é. E a reacción desde o Estado ao proceso catalán veuse dando a todos os niveis, tamén no plano ideolóxico e político. De feito a campaña electoral estará marcada por un motivo que van compartir todos os partidos estatais, enarborar o nacionalismo español. Farano o PP, o PSOE, UPyD, Ciudadanos e Podemos. Esperemos que non o faga tamén EU.
Antes de nada hai que constatar que o que xa prefiguran esas enquisas é unha rearticulación política de España como Estado. A estas alturas o PP e o PSOE transformáronse en opcións minoritarias e camiño de ser insignificantes en Euskadi e Catalunya, as consecuencias son que na práctica son dous espazos políticos independentes. Pero é Podemos conseguindo alí apoios significativos que perderon PSOE e EU quen ocupa ese papel de visagra, reincorpora así eses espazos políticos ao espazo do Estado. E a esa nova articulación axuda tamén a outra nova opción que ocupa pola dereita o espazo perdido polo PP, Ciudadanos. Coa gran crise do PSC e a desaparición do PP de Alicia Sánchez Camacho, sen Ciudadanos e Podemos Catalunya aparecería como un espazo político independente.
Podemos pola esquerda e Ciudadanos pola dereita son a garantía política da continuidade territorial do Estado español
Podemos pola esquerda e Ciudadanos pola dereita son a garantía política da continuidade territorial do Estado español. Aínda que as súas posicións teñen diferenzas importantes respecto diso, Ciudadanos é, por nacemento e definición, o españolismo na sociedade catalá e por extensión en España, pois é claro que os poderes da capital xa sinalaron o prometedor Albert Rivera como o elixido para esa función, deixando de lado á veterana Rosa Díez.
Podemos ten moitos aspectos, algún é encarnar un desexo de rexeneración nacional, cousa non pequena e que, loxicamente, pretenden anular os seus acusadores. E con respecto a Ciudadanos admite matices importantes, como recuperar a cita ocasional do dereito de autodeterminación das nacionalidades, recoñecendo a existencia así de dous fenómenos políticos consolidados historicamente como son o nacionalismo vasco e o catalán. Sobre iso e entre a fronda ideolóxica que é hoxe ese partido, prevalece o seu carácter estructurador do Estado tal cal está.
Pablo Iglesias resume con claridade a súa idea nacional: "A min o que me importa é que haxa unha sanidade pública para todos, que se estea atendendo en catalán, en eúscaro, en galego ou en castelán é para min unha cuestión secundaria". Define un espazo
homoxéneo desde o punto de vista da administración do Estado e sitúa a diversidade nacional nun plano puramente lingüístico no que deixa que funcionen as leis do mercado. Aínda que neste mercado das linguas unha é a lingua do Estado, de coñecemento obrigatorio para os súbditos deste reino, e as outras linguas sen Estado, de coñecemento non obrigatorio, e que compiten desde outro plano. Non, tampouco aquí hai verdadeiramente libre mercado, sempre perde o comercio local fronte aos monopolios.
O modelo de Podemos é un Estado homoxéneo centralizado desde o quilómetro cero da Puerta del Sol e articulado a través das súas provincias e comunidades
Esa visión reafírmaa outra dirixente, Carolina Bescansa, nunha visita a Galicia: "O problema fundamental de Galicia non ten que ver coa súa identidade cultural", senón coa situación económica: "Iso é o que hai que arranxar aquí e no conxunto do Estado". Non entro aquí a explicar as causas dos problemas económicos de Galicia, seguro que na Universidad Complutense de Madrid hai profesorado de Historia Económica que lería a Robèrt Lafont, Frantz Fanon e Samir Amin, que sabe máis que eu desas cousas e que poderá explicar, por exemplo, por que Galicia perdeu a metade da súa poboación nun século e os seus recursos financeiros no últimos corenta anos mentres outras zonas do Estado duplicaban poboación e concentraban recursos financeiros. En todo caso, o modelo de Podemos é un Estado homoxéneo centralizado desde o quilómetro cero da Puerta del Sol e articulado a través das súas provincias e comunidades coas súas peculiaridades culturais e lingüísticas, aínda que tendo que recoñecer as evidencias nacionais vasca e catalá.
Pero, por se Podemos e Ciudadanos, xunto ao PP, fosen pouca garantía de que España non rompe, non vai faltar o PSOE. Aínda que escribir a estas alturas dese partido resulta involuntariamente cruel. Sobre o que nos espera foi elocuente o candidato do PSOE á alcaldía de Madrid, Antonio Carmona, quen presentou o seu proxecto ideolóxico para a capital do Estado (teño que confesar que tomei as citas seguintes dun xornal barcelonés, pois non as atopei na prensa madrileña). A súa concepción de Madrid é clara: "Esta vila foi capital dun imperio. Seis séculos despois somos responsables do devir histórico nuns momentos histéricos da nosa historia. Madrid é capital de España. Por iso, para ter un proxecto para Madrid hai que ter un proxecto para España". O proxecto para España: "Nestes momentos o noso país é unha nación que queren disolver e cuxa disolución trataremos de evitar cada día no noso devir político. Se para os antiespañois España é unha nación en proceso de disolución prométolles que o meu labor político tratará de impedilo". Atento o mundo á recuperación de "a anti-España", quedamos á espera da "conspiración masónico-esquerdista, en contubernio coa subversión comunista-terrorista no social, que se a nós nos honra, a eles enviléceos". Pero, como o candidato debeuse sentir en confianza no seu auditorio, continuou: "O outro día un independentista díxome: é vostede un nacionalista español. E eu contesteille... Efectivamente!". "Cales son os disolventes da nosa nación?" "Os nacionalismos periféricos como disolvente da nosa nación". "Aqueles a os que abriu a porta o título VIII da Constitución e converteron o debate político nunha especie de bacanal". Abstéñome aquí de lembrar o que foi o antifranquismo e a loita pola democracia, así como os pactos e a redacción da tal Constitución, sei por experiencia que non serve de nada e que cando se lembre iso convén levar o casco.
"Madrid, no medo da patria". Quen estea familiarizado coa retórica franquista saberá situar esas declaracións dun candidato socialista
Pero o candidato non oculta o seu ánimo: "Prométolles que durante os próximos oito anos falarase tanto de Madrid como se falou de Catalunya durante o últimos oito anos". "Barcelona xamais poderá copiar a Madrid no que é (...)", "Con todos os meus respectos ás capitais autonómicas, Madrid compárase con París. E é que Madrid non é só unha capital autonómica, é unha gran capital europea". É certo, constata que Barcelona non é capital dun Estado e dille "chínchate!". Do que moitos cataláns deducirán novamente a necesidade de ter Estado propio. Pero o candidato socialista madrileño xa ve un horizonte: "Moitos votantes do PP dixéronme que me van votar". É cousa que non parece estraña. "Madrid volveralle dar a España a unidade que necesita. Madrid, no medio da patria". En fin, quen estea familiarizado coa retórica franquista saberá situar esas declaracións, doulles a miña palabra de que son declaracións pronunciadas por un candidato socialista segundo recolle un xornal solvente.
Xa me dirán que dialécticas nos esperan e en que termos. Como lles dicía, os próximos meses os partidos estatais irán coa camiseta da selección de fútbol e a bandeira vermella e gualda co touro. Algúns seguiremos co casco.
Suso de Toro, 12 de febrero de 2015
Fuente original: Praza Pública
